Салкын – колакны тешли, битне чеметә: ничек өшемәскә

Соңгы тәүлек эчендә табибларга Казанның ун кешесе туңып һәм өшеп мөрәҗәгать иткән. Күбесе - ир-атлар, күбесе аек булмаган, зыян күрүчеләр арасында бер бала - 11 яшьлек кыз да бар. Салкыннарны аяныч нәтиҗәләрсез генә ничек кичерергә, табибларга мөрәҗәгать итәргә вакыт җиткәнен ничек белергә – бу хакта "Татар-информ" репортажында.

Кешенең гәүдә температурасы 32 градустан түбән төшкәч, артык суыну башлана.

"Кеше туңуын, йокымсыравын тоя башлый", - дип сөйләде Казанның 7 нче клиник хастаханәсе хирургы, КГМА хирургия авырулары кафедрасы доценты Вячеслав Филиппов.
Температура комага кадәр төшәргә мөмкин, андый хәлдә кеше үлә ала.
Өшү - ул локаль зарарланулар. Ешрак куллар, аяклар һәм бармаклар ката, шулай ук колаклар һәм борыннар.
Өшүнең дүрт стадиясе бар. Беренче вакытта өске тукымалар зарарлана, кеше очлыкларның тоймавын сизә. Вакытында ярдәм күрсәтелсә, тәндәге үзгәрешләр бер атнадан юкка чыгачак.
Икенче стадия - тире бераз тирәнрәк, үсеш катлавына кадәр зарарлана. Өшүнең өченче һәм дүртенче стадиясен алган кешеләргә операциясез булмый. Бу стадияләрдә кабарчыклар барлыкка килә.
7 нче Казан хастаханәсендә, табиблар сүзләренчә, хәзер өшегән ике авыру бар, РКБда - бер, ДРКБда - ике бала.

Салкынны сизми башлау сизелми
Табиблар сүзләренчә, кеше бик салкын булганда сизмәскә дә мөмкин. Республика клиник хастаханәсенә тирән өшегән ир-ат кышкы балыкка походтан соң эләккән.
"Пациент термик дәвалану уза, кичә үк аңа аутодермопластика ясадылар, тире дефектларын яшерделәр", - дип билгеләде РКБ хирургы.
Татарстанда яшәүче кышкы балык тотудан кайткан һәм үзенең шикәр чире аркасында очлыклары суынуын сизмәгән. Хирург сүзләренчә, хәзер пациент, бер айдан артык узгач, төзәлүгә бара. Шикәр диабетыннан тыш, табиблар сүзләренчә, кешенең туңуын шунда ук аңламаска да мөмкин булган башка халәтләр дә була.
"Эш шунда ки, полинейропатия була, кешеләр бернинди авыртулы тойгылар да сизми", - дип аңлатты Айрат Ахунҗанов.
Атеросклерозлы пациентларның да җитди нәтиҗәләре булырга мөмкин: мондый кешеләр хәтта салкында кыска вакыт арасында да кулларын һәм аякларын өшетә ала. Аларга белгечләр урамга бөтенләй салкынга чыкмаска киңәш итә.
Уртача алганда, елына республика клиник хастаханәсенә җитди өшү белән ике-өч авыру килә, аларга хирургик дәвалау кирәк.

Татарстанлылар ничек ешрак туңа?
Еш кына кешеләр урамга исерек килеш чыгып өши.

«Төп контингент-ул бәйрәмнән соң пациентлар. Ягъни, алкоголь йогынтысында кеше контрольне югалта, урамда ята. Һәм, кагыйдә буларак, аңа вакытында игътибар итмәсәләр, өши», — дип билгеләп үтте Вячеслав Филиппов.

Туңу билгеләре
Өшүнең төп билгесе - тән өлешләренең төсе үзгәрү. Алар ак була һәм тоймый башлый.
«Борын очының агаруы, колак яфраклары аклыгы. Бу - без күрә һәм шунда ук кешенең авыртуны сизмәвен һәм, мөгаен, аны җылы бинага кертергә кирәклеген аңларлык беренче билге», — дип билгеләде РКХ табибы Айрат Ахунҗанов.
"Баланы берүзен генә йөрергә, бигрәк тә мондый һава торышы вакытында, кирәкми. Егерме-утыз минуттан салкында булганнан соң, һичшиксез, ата-аналарга аны карарга, тиресенә игътибар итәргә кирәк. Беренче билгеләр – яңакларының һәм тәненең башка урыннары агаруы», - дип киңәш итте БРКХ балалар хирургы Владимир Линьков.

Авыр нәтиҗәләрне ничек булдырмаска?
Айрат Ахунҗанов перчаткадан баш тартырга, бияләй кияргә һәм кул-аякларның туңуын булдырмас өчен, җылы киенергә киңәш итте. Шулай ук табигый материаллардан күп катламлы кием-салым һәм, әлбәттә, термо-эчке кием дә ярдәм итәчәк.
”Арыган, ач кеше тизрәк түбән температуралар йогынтысына дучар ителә", — дип билгеләде РКХ табибы.
Шулай да бәхетсезлек була калса, зарарланган урынны кар һәм төрле майлар белән ышку хәлне катлауландырачак кына.
Кайнар чәйне җылыда эчәргә һәм юрган яки плед белән төренергә, термоизоляцияләүче коры бәйләвеч салырга кирәк - аны мамыктан 5 сантиметр калынлыгында ясап, зарарланган очлыкны 12 сәгатькә чорнап куярга. Әгәр кул астында мамык булмаса, башка җылы предметны, мәсәлән, куртканы файдаланырга

һәм зарарланган урынны чорнарга мөмкин.