Хәерче бурычлыларны хакимият якларга тели

Закон проектының асылы
Әгәр яңа закон проекты хупланса һәм кабул ителсә, түбән керем дәрәҗәсе булган бурычлылар «ноль астында» якланачак.
Яңа закон проекты алына торган керемнең 50 проценттан да артмаган күләмендә бурычларны каплау мөмкинлеген күздә тота, әмма тотып калынганнан соң, бурычлының исәп-хисабында яшәү минимумы күләмендә сумма калыр га тиеш булачак.

Башкарма производство кысаларында бурычлыдан алынган керемнең яртысыннан да артмаган өлешен тотып калу рөхсәт ителәчәк. Тик монда бер мөһим нюанс та бар: бурычлы кешенең исәбеннән бурыч тотып калынганнан соң, аның үзенә генә түгел, ә гаиләсендә, аның тәрбиясендәге һәр әгъзасына яшәү минимумы күләмендә сумма да исәптә калыр га тиеш.

Ягъни бурычлының кереме аена 20 000 – 30 000 сум тәшкил итсә, шул ук вакытта аның балигъ булмаган ике баласы булса, приставлар аның кеременнән бурычны түләтә алмый.

Нигезләү
Яңа закон проекты инициаторлары сүзләренә караганда, хәзерге вакытта приставлар бурычлы кешеләрдән бурычларын юкка чыгару хисабына аның керемнәре суммасының 50%ына кадәр түләттерә ала, әмма биредә калган акчалар суммасы буенча бернинди чикләүләр дә юк. Нәтиҗәдә, әгәр кешенең табышы аена 12 000 – 15 000 сум булса, тотып калынганнан соң, исәптә әлеге сумманың яртысы гына кала, бу нормаль тормыш өчен бик аз. Ә калган суммадан ТКХ хезмәтләре өчен түләсәләр, азык-төлек сатып алуга берни дә калмаячак.

Шул сәбәпле, тотып калганнан соң, бурычлының исәп-хисабында яшәү минимумы күләмендә акча калдырырга тәкъдим ителә. Элег рәк бер кешегә яшәү минимумы суммасын исәптә калдыру тәкъдим ителгән иде, әмма алга таба бу яңадан каралган. Чөнки бурычлының тәрбиясендә булучылар бар икән, яшәү минимумы суммасы аларга җитәрлек булмаячак. Шуңа күрә исәп-хисапта бурычлының үзенә һәм аның тәрбиясендә яшәүчеләрнең һәркайсына акчаны яшәү минимумы күләмендә калдырырга тәкъдим ителә.

Акчаны бу формада тотып калу бурыч тулысынча капланып беткәнче алып барылачак. Тик шул ук вакытта хакимият бурычлы кешеләрнең социаль һәм икътисади хокукларын яклый һәм аларның нормаль тормыш дәрәҗәсен саклап кала алачак.