КАМИЛЛӘШТЕРЕЛГӘН ТАТАРЧА-РУСЧА СҮЗЛЕКНЕ ЯШЕЛ ҮЗӘН ЕГЕТЕ ӘЗЕРЛӘДЕ

Шуннан бирле проектны тормышка ашыру буенча зур эш башкарылды һәм Батырхан, Татарстан Республикасында туган телләр елы дип игълан ителгән 2021 ел ахырында, җәмәгатьчелек игътибарына үз эшләнмәләрен тәкъдим итте. Компьютер программасын ул Bilig дип атады, борынгы төрки теленнән тәрҗемә иткәндә "белем" дигәнне аңлата.

Bilig - ул кулланучылар сүзлекләре өчен off-line тышча функционалын гамәлгә ашыра торган һәм эзләүнең киңәйтелгән мөмкинлекләрен һәм on-line аудиолаштыруны тәэмин итә торган бушлай программа. Шунысын да билгеләп үтәргә кирәк, татар һәм рус телләрен өйрәнүдән тыш, программа тиешле кулланучылар сүзлекләрен кушкан очракта башка телләрне өйрәнү өчен дә кулланылырга мөмкин.

Мәгълүм булганча, татар телен өйрәнүдә бер киртә булып, мәсәлән, өйрәнүчеләрнең традицион сүзлекләрдәге татар сүзләрен дөрес уку яки әйтә белмәү кыенлыгы тора, чөнки кириллицада рус телле кулланучы тарафыннан язылган татар сүзләрен уку, кагыйдә буларак, рус теленең гадәти кануннары буенча башкарыла. Шуңа күрә татар телен өйрәнгәндә текстны аудиолаштыру мөмкинлеге бик мөһим, һәм ул татар теле туган теле булган кеше яңгыратуында булырга тиеш. Татар телен тәкъдим ителгән программада аудиолаштыру татар теленең 810 000 сүз һәм әйтелеше язмалары урнаштырылган Forvo.com сайтына тоташу белән тәэмин ителә.

Түләүсез электрон рус-татар һәм татар-рус сүзлекләренең элекке басмаларының тагын бер чикләнүе - тулы текстлы эзләнү функциясе булмау, бу исә кулланучыларны татар теле лексикасының төрлелеген өйрәнү мөмкинлекләреннән бик нык чикли. Bilig программасы кулланучыларга сүзлек мәкаләләренең баш исемнәре буенча да, сүзлек мәкаләләренең текстында да эзләү өчен киң мөмкинлекләр бирә, шулай ук даими аңлатмалар - махсус эзләү запрослары ярдәмендә эзләү, шул исәптән шаблоннар кулланып, кулланучыга көчле эзләү инструменты бирә.

Bilig сүзлегенең электрон тышчасын https://disk.yandex.ru/d/-bVonDBDBDBIwrQ яки Фейсбуктагы Батырхан Шәйхетдинов битеннән алырга мөмкин. Архивтан сүтелгән программаны урнаштырырга кирәкми һәм аны флешкадан җибәрергә мөмкин.
Кулланучылар сүзлекләре белән эшләү өчен аларны Интернеттан күчереп алырга һәм программа пакеты составында databases папкасына (каталогына) куярга һәм программаны эшләтеп җибәргәндә Файл/Словари менюсына флагчыклар белән билгеләргә кирәк.

Система таләпләре:

ОС: 64-bit Windows 7 һәм аннан югарырак;
Оператив хәтер: 2 GBтан;
Дискта ирекле урын: 100 MBтан

Продукт «As is» («Ничек бар») тарафыннан тәэмин ителә. Куллануның барлык рисклары өчен кулланучы үзе җаваплы.

Программа турындагы фикерләрне e-mailга: sardar10000@mail.ru га җибәрергә мөмкин.